Erzurum Lisesi daha sonra ise, bugünkü Nene Hatun Kız Lisesi’nin bulunduğu binaya 1927 yılında taşınmıştır. O zamanlar binanın taban ve tavanları .ahşaptı. Erzurum Lisesi, bugünkü binasına taşındığı yıl olan 1939 yılma kadar bu binada eğitim ve öğretime devam etmiştir.

          Mustafa Kemal Atatürk, 1924 yılında Pasinler’de meydana gelen depremden dolayı Erzurum’a gelerek, bölge halkına geçmiş olsun dileklerini iletmek istedi. Bu ziyareti sırasında Erzurum Lisesi’ni de 1 Ekim 1924 tarihinde ziyaret etti. Bu esnada Erzurum Lisesi’nde öğretmenlik yapan Ahmet Hamdi TANPINAR Atatürk’ün Erzurum Lisesi’ni ziyaretini Beş Şehir isimli eserinde şöyle anlatmaktadır; “Bir ikindi vakti lisede otururken boğuk bir gürültü ile yerimizden fırladık. Her şey sallanıyordu. İlk önce şehrin yıkıldığını zannettik.´ Halk bir türlü evlerine girmek istemiyordu. Bu korkuya o sıralarda Erzurum’a gelen Atatürk son verdi. Atatürk’ü ilk defa Erzurum’da gördüm. Onunla tek konuşmam da Erzurum Lisesi’nde oldu. İki gün evvel Kars Kapısında bütün şehir halkı ile beraber karşıladığımız adam, liseye gelir gelmez beraberindeki ‘huzur-u mutad zevatın” arasından adeta sıyrılarak aramıza girdi. O gününü, Erzurum Lisesi’ndeki hocalara, talebelere ve orada rastlayacaklarına vermişti. Yarım saatte gidecekti. Üç buçuk saat bizimle kaldı. Erzurum Lisesi’nin beyaz badanalı, tek kanepesi kırık muallimler odasında bana sorduğu suallere cevap verirken zihnim şüphesiz onunla çok doluydu. Önce kim olduğumu, ne iş gördüğümü,

          Erzurum’da ne vakitten beri bulunduğumu sordu.’

          Erzurum Lisesi Tören Bahçesi (10 Kasım 1960-Atatürk’ü Anma Töreni)

          Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü kayıtlarına göre Erzurum Lisesi binası, erken Cumhuriyet dönemi eseri olup, kagir kırma çatı ile

örtülü, dikdörtgen planlı bir yapıdır.Binasının inşaatına 1930 yılında başlanmış 1939 yılında bitirilmiştir.

         Erzurum Lisesinin binası, Vali Haşim İŞCAN zamanında, İzmirli Müteahhit Mühendis İsmail Hakkı Bey tarafından yapılmıştır. Binanın kontrol mühendisi Kenan bey, sürveyanı Haşan Cemil GÜNAY’dır.

        Tekel Binası, Vali Konağı, Evkaf Apartmanı aynı dönemde İsmail Hakkı Bey tarafından yapılmıştır. Binanın temeli 12 metre eşilmiş, kül ve tandırlara rastlanmıştır. Rivayete göre, kazı esnasında külliyetli miktarda altın ve gümüş paraların işçiler tarafından bulunduğu, günümüzde dahi söylenmektedir. Erzurum Lisesi yaptırılırken,taşı, Erzurum’un Kamber köyünden, kireci Tuzcu köyünden getirtilmiştir. Binanın yapımında, Gümüşhane, Bayburt ve Yusufeli yöresinden ustalar getirilmiştir. Binanın açılış töreninde İsmet İnönü bulunmuş, pencerelerin asıl plana göre yapılmadığını ifade etmiştir. Erzurum Lisesi’nin kuruluş tarihi olarak bilinen 1889 tarihi ise, ilk Erzurum Lisesi’nin ilk öğrenime başladığı Şair Nef i Ortaokulunun inşa tarihidir. Erzurum Lisesi adıyla öğrenime, bugünkü okulda başlanmış ve bu okul yaklaşık olarak 1927 senesinde yapılmıştır.
          Erzurum Lisesi unvanı ile öğretime başlanılan ilk bina bugünkü Üç Kümbet’ler karşısında ki büyük konaktır.Erzurum Lisesi’nin kazısı esnasında bir asırdan beri halkın ziyaretgâhı olan Maksut Efendi Hoca’nm mezarı, birkaç defa sökülmek istenmiş ise de sökülememiş, kabir bina altında kalmıştır. Erzurum Lisesi büyük bir takdir ile eğitim ve öğretim hizmetlerini sürdürmüştür. Bu okul, disiplin altında görev yapmış ve yapmaktadır. Uzun yıllar Erzurum Lisesinde Matematik Öğretmeni olarak görev yapmış olan Şahip Hoca, oğlunu bile sınıfta bırakmıştır. Bu zat öldüğü zaman millet bahçesi civarındaki kabristana defnedilirken, başta Müfettiş Nazif ve Vali Haşim İŞCAN Bey olmak üzere, cenaze merasimine binlerce Erzurumlu iştirak etmiş, mezarı başında Müfettiş Nazif Bey şu cümleleri söylemiştir; “Ey toprak, bugün sana verdiğimiz bu yüksek sima, adaletten katiyen ayrılmamış, oğlunu bilebilmediği için sınıfta bırakmış olan kişidir”. İftiharla söyleyebiliriz ki hocalarımızın örf ve adeti bugüne kadar sarsılmamıştır

Erzurum Lisesi Pansiyon Bölümü ve Spor salonu (1950 Yılı)

       Spor Salonu okul binasından ayrıdır. Okulun spor salonunda, basketbol, voleybol, tenis, salon futbolu ve hentbol oynanabilmektedir. Ayrıca spor salonunda tiyatro sergilenebilecek bir de sahne vardır. Okul öğrencilerinin yapmış olduğu bir çok program ve tiyatro, spor salonunun sahnesinde sergilenmiştir. Ve bu programlara halkımız büyük ilgi göstermiştir. Okulun düzenlamiş olduğu toplantıların çoğunluğu, kültür sitemizin konferans salonu açılmadan önce, burada yapılmaktaydı. Spor salonunda duş alınabilecek kabinler de yer almaktadır. Spor salonu iki katlıdır. Alt kat jimnastik ve genel alıştırmalar yapacak şekilde tasarlanmıştır. Üst kat ise, salon futbolu, basketbol, voleybol vb. çalışmaları kaldırabilecek seviyededir. Spor salonumuzda ,Beden Eğitimi dersleri için gereken bütün nıalzemeler bulunmaktadır. Ayrıca spor salonunun bahçesinde basketbol oynanabilecek saha bulunmaktadır.

ERZURUM LİSESİ PANSİYON BİNASI

     Yatılı kısmı, Osmanlı Devleti döneminde II.Abdülhamit’in çabaları ile, taşrada daha evvel nehari (gündüzlü) olarak açılmış ve sadece
bulundukları şehrin çocuklarına faydası bulunan idadilerin leyliye (yatılıya) çevrilmesi kararlaştırılmıştır.
     Belirli yerlerde açılmasına müsaade edilen leyli idadilerin, inşaat masraflarından ziyade, yapıldıktan sonra, yıllık masrafları devlete büyük bir külfet yüklüyordu. Leyli idadilerin yıllık masrafları, nehari idadilere göre beş veya altı kat fazlaydı. Bu durumu daha iyi anlayabilmek için bazı leyli ve nehari idadilerin yıllık masraflarına ait çizelgeler aşağıya alınmıştır.

[1]   ÖZSOY. M.Halis; Erzurum’da Türk Eğitim Tarihi Kronolojisi, Ankara, 2001, s.41.